[Sách hay] Thế lưỡng nan của loài ăn tạp
Loài ăn tạp, bao gồm chuột và con người, được tạo hoá ban cho khả năng có thể dung nạp năng lượng từ nhiều nguồn thực phẩm khác nhau, thực vật, động vật, nấm, vi khuẩn, và có thể là chính mình nếu như không bị ràng buộc với các vấn đề đạo đức. Hình như trên trái đất này không có gì mà con người không chuyển hoá được thành năng lượng, kể cả dầu mỏ.
Quyển nhật ký của Bác Pollan đã kể lại một hành trình đến với tất cả các chuỗi thực phẩm : đồng ruộng, đồng cỏ, biển cả và rừng. Đồng thời, bác cũng đã đưa người đọc vào thế lưỡng nan cho câu hỏi Nào tối nay ăn gì?. Dì, mẹ mình và cả những người nội trợ chắc hẳn cũng phải rất đau đầu cho thực đơn trong ngày mỗi khi vào chợ hoặc siêu thị. Bắp hay thịt, thức ăn nhanh hay món ăn nhà làm, hữu cơ hay hoá học. Tác giả đã khéo léo đưa ra những lập luận để dẫn dắt người đọc trở về nguồn gốc của thực phẩm, của sự vui thú khi tìm kiếm thực phẩm, của những giằng xé khi phải kết thúc cuộc sống của một sinh vật để có được thực phẩm.
Kai tâm đắc nhất là việc vận dụng thuyết tiến hoá để giải thích cho các vấn đề đạo đức và xã hội liên quan đến thực phẩm. Gạo, bắp, gà, bò đều là những loài sinh vật đã tiến hoá theo cách để làm thực phẩm cho con người, và được con người duy trì sự sinh tồn của loài. Tiêu biểu nhất phải nói đến sự thông minh của cây lương thực hằng năm như gạo và bắp. Chúng khiến con người phải huỷ hoại các hệ sinh thái rừng và đồng cỏ để hình thành nên hệ sinh thái mà chỉ có chúng là độc nhất. Bộ gen của những loài này đã uyển chuyển thay đổi theo cái gọi là lợi thế kinh tế nhờ quy mô và quy luật cung cầu của con người.
Bác Pollan cũng đã vẽ ra được cách mà bắp ở Mỹ đã chi phối các tập đoàn lớn về nông nghiệp, về chế biến thực phẩm để rồi các tập đoàn này nhúng tay vào chính trị, và tác động đến những người nông dân làm cho bắp có vị thế độc tôn. Những cánh đồng lớn, những quy trình chế biến thực phẩm công nghiệp hiện đại mà mình ngưỡng mộ ngày nào, qua lập luận của bác, đã trở thành những liều thuốc độc cho hệ sinh thái và cả chuỗi thực phẩm của con người.
Đóng quyển sách lại, mình chẳng còn muốn ăn bất cứ thứ gì trên kệ siêu thị, vì khi truy xuất nguồn gốc, những sản phẩm này không ít thì nhiều có liên quan đến dầu mỏ. Cơ mà, nếu không ăn chúng thì mình sẽ ăn gì…?
#kaiquanx2
Đọc thêm bài viết: You Are What You Eat - Review sách Nhân Tố Enzym
